خود بنیادی و تجدد

author

  • رضا سلیمان حشمت
Abstract:

مشخصه تجدد نفی حجیت اقوال و خود بنیادی است. در عالم قدیم آدمی در سلسله مراتب موجودات جایگاه ویژه ای داشت که تعلق او را به عالم و به مدینه و امت متعین می کرد. در عالم اسلام حکمای مسلمان کوشیده اند که میان عقل و نقل سازگاری ایجاد کنند. به این ترتیب بطور اولی (a priori) حکم عقل و حکم شرع در انطباق و سازگاری با یکدیگر قرار می گرفتند و آنچه باقی می ماند عبارت بود از اینکه بطور تجربی و غیر اولی نیز این سازگاری حتی الامکان به اثبات برسد. در دوره جدید این نظم و نظام به هم ریخت و بشر خود را مالک و متصرف در همه امور یافت و به عالم به عنوان متعلق شناسایی و تصرف خویش نظر کرد. این انذیشه همان خود بنیادی است که در این مقاله سعی بر آنست که معنای آن با قیاس با گذشته قدری روشن شود. آثار و تبعاتی که بر این اندیشه مترقب شد و در بسط تجدد به منصه ظهور رسید مطلبی است علیحده که رسیدگی بدان ما را به شناسائی اصول تجدد و تزلزل آن در ما بعد تجدد رهنمون خواهد گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طالبوف.غرب و تجدد

این مقاله دیدگاه های طالبوف را درباره وجوه گوناگون تمدن جدیدغرب، آزادی، دموکراسی، علم و تعلیم و تربیت و استعمار، به کوتاهی بررسی می کند.چگونگی برخورد ایرانیان با تمدن غربی و پیدایش فرنگی مابی یا غربزدگی نیز مبحثی است که دیدگاه های طالبوف پیرامون آن به کوتاهی مورد اشاره قرارگرفته است .با این هدف که نقش و جایگاه و تاثیر او در پیدایش«گفتمان غربزدگی»در ایران قرن بیستم معین و شناخته گردد

full text

امام خمینی(ره) و تجدد

با ورود تمدن جدید غرب به ایران در دهه‌های اخیر فرهیختگان ایرانی رویکردهای متفاوتی نسبت به آن داشته‌اند. از جمله متفکران بزرگ معاصر که در خصوص تجدد موضع‌گیری نموده و اندیشۀ او مبنای انقلاب اسلامی قرار گرفته، امام خمینی (ره) است. به‌نظر می‌رسد امام خمینی تجدد را شامل ماده (ظواهر) و محتوا دانسته، اسلام و علما را مخالف ظواهر تجدد نمی‌داند؛. اما در برابر محتوای فرهنگ غرب ایستادگی کرده، پذیرش آن‌ را ...

full text

نسبت «خود» و «دیگری» در عصر تجدد، در نمایشنامه «جعفر خان از فرنگ برگشته» نوشته «حسن مقدم»

در این مقاله پرسش بر سر شکل­‌های مواجهه -آگاهانه یا ناآگاهانه- کاراکتر ایرانی از «خود» و «دیگری» در نمایشنامه جعفرخان از فرنگ برگشته نوشته حسن مقدم است. «خود» و «دیگری» استعاره و اشاره­‌ای به مهم­ترین سوژۀ ادبیات مدرنِ ایرانی است. این نسبت، متضمن یک رابطه است. رابطه­‌ای که فضایی ایجاد می­‌کند تا فرم­‌های اجتماعی و ارتباطی هر بار در قالب شخصیت­‌های اجتماعی و انواع مواجهه‌­هایشان –«خود» و «دیگری»-...

full text

بررسی مقایسه‌ای رابطه‌ی نیازهای بنیادی روان‌شناختی خود تعیین‌گری و سازگاری فردی در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی

هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای رابطه‌ی نیازهای بنیادی روان‌شناختی خودتعیین گری و سازگاری فردی دانش‌آموزان تیزهوش و عادی می باشد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی است. بدین منظور280 نفر از دانش‌آموزان تیزهوش و عادی مدارس شهر زاهدان با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های شخصیت کالیفرنیا و مقیاس نیازهای روان‌شناختی اساسی پاسخ دادند. نتایج نشان داد، خودتعیین‌گری دانش‌آموز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 61  issue 0

pages  -

publication date 1997-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023